เวชศาสตร์ฟื้นฟูคืออะไร? สำคัญอย่างไรต่อการดูแลผู้สูงอายุ

เวชศาสตร์ฟื้นฟูคืออะไร? สำคัญอย่างไรต่อการดูแลผู้สูงอายุ

เวชศาสตร์ฟื้นฟู (Rehabilitation Medicine) คือสาขาการแพทย์ที่เน้นการ ฟื้นฟูสมรรถภาพ ของผู้ป่วยให้กลับมาแข็งแรงและใช้ชีวิตได้ใกล้เคียงปกติมากที่สุด ศาสตร์นี้มีความจำเป็นอย่างยิ่งสำหรับ ผู้สูงวัย ที่มักมีปัญหาสุขภาพเรื้อรังหรือสมรรถภาพถดถอยในด้านต่าง ๆ การรักษาด้วยเวชศาสตร์ฟื้นฟูจะทำร่วมกับ ทีมสหวิชาชีพ เช่น แพทย์เวชศาสตร์ฟื้นฟู นักกายภาพบำบัด และนักกิจกรรมบำบัด เพื่อดูแลทั้งด้านร่างกายและจิตใจของผู้สูงอายุอย่างครบวงจร วิธีนี้ช่วย ลดความเสี่ยงการหกล้ม ป้องกันภาวะแทรกซ้อน และ เสริมสร้างคุณภาพชีวิต ให้ดียิ่งขึ้น

การป้องกันผู้สูงอายุหกล้มด้วยเวชศาสตร์ฟื้นฟู

หนึ่งในประเด็นสำคัญในการ ดูแลผู้สูงวัย คือการ ป้องกันผู้สูงอายุหกล้ม ซึ่งเป็นสาเหตุหลักของการบาดเจ็บและทุพพลภาพในวัยเกษียณ เวชศาสตร์ฟื้นฟู จะเน้นการ ออกกำลังกายและกายภาพบำบัด เพื่อเพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้อและความสมดุลของร่างกาย ผู้สูงอายุอาจได้รับ ตารางออกกำลังป้องกันการล้ม จากนักกายภาพบำบัด รวมถึงคำแนะนำในการปรับสภาพแวดล้อมภายในบ้าน เช่น การติดตั้ง ราวจับในห้องน้ำ, ใช้ พื้นกันลื่นหรือรองเท้ากันลื่น และจัดแสงสว่าง ไฟทางเดินสำหรับผู้สูงวัย ในบ้านให้เพียงพอ มาตรการเหล่านี้ร่วมกับการฟื้นฟูสมรรถภาพร่างกายจะช่วย ลดโอกาสการหกล้มและการบาดเจ็บซ้ำซ้อน ได้อย่างมาก

กิจกรรมและเกมสำหรับผู้สูงอายุในโปรแกรมฟื้นฟู

• การส่งเสริมให้ผู้สูงวัยทำ กิจกรรมผู้สูงอายุ และเล่นเกมที่เหมาะสม เป็นส่วนหนึ่งของการฟื้นฟูสมรรถภาพ
• เกมสำหรับผู้สูงอายุ เช่น เกมฝึกความจำ, เกมจับคู่ภาพ หรือการออกกำลังสมองอื่น ๆ ช่วยกระตุ้นสมองและชะลอความถดถอยของความจำ
• การทำ งานอดิเรกง่าย ๆ เช่น งานฝีมือหรือทำอาหารว่าง ช่วยให้ผู้สูงวัยเพลิดเพลินและใช้เวลาว่างอย่างมีคุณค่า
• การเข้าร่วม กิจกรรมกลุ่มผู้สูงอายุ เช่น ดนตรีบำบัดหรือศิลปะบำบัด ช่วยสร้างความสุข คลายความเครียด ลดภาวะซึมเศร้า และเสริมปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่น

การดูแลผู้สูงอายุสมองเสื่อมและฟื้นฟูด้านจิตใจ

สำหรับ ผู้สูงวัยที่มีภาวะสมองเสื่อม เช่น โรคอัลไซเมอร์ การดูแลผู้สูงอายุสมองเสื่อม ต้องอาศัยทั้ง การฟื้นฟูร่างกาย และ การฟื้นฟูด้านความคิดความจำ ทีม เวชศาสตร์ฟื้นฟู จะช่วยกระตุ้นสมองผ่าน กิจกรรมฝึกความจำ (กิจกรรมชะลออัลไซเมอร์) และฝึกฝนการทำกิจวัตรประจำวันซ้ำ ๆ เพื่อให้ผู้ป่วยยังช่วยเหลือตนเองในชีวิตประจำวันได้ให้นานที่สุด พร้อมกันนั้นยังช่วย แนะนำผู้ดูแลให้เข้าใจพฤติกรรมของผู้ป่วย และรู้วิธีตอบสนองอย่างเหมาะสมเมื่อเกิดอาการ สับสนหรือก้าวร้าว ลดความเสี่ยงที่ผู้ป่วยจะทำร้ายตนเองหรือผู้อื่น นอกจากนี้ ยังมีการประเมิน พฤติกรรมเสี่ยงล้มในผู้ป่วยสมองเสื่อม เพื่อ ป้องกันอุบัติเหตุ ไม่ให้เกิดขึ้น

ศูนย์ดูแลผู้สูงอายุกับบริการเวชศาสตร์ฟื้นฟู

การได้รับการฟื้นฟูที่ถูกต้องและต่อเนื่อง โดยเฉพาะหลังการผ่าตัดหรือเจ็บป่วยรุนแรง เป็นสิ่งจำเป็นอย่างมาก ผู้สูงอายุจำนวนมากจึงเลือกเข้ารับบริการใน ศูนย์ดูแลผู้สูงอายุ หรือ เนอร์สซิ่งโฮม ที่มีทีม เวชศาสตร์ฟื้นฟู ดูแลตลอด 24 ชั่วโมง ด้วยโปรแกรมเฉพาะบุคคล เช่น กายภาพบำบัดผู้ป่วยอัมพาต การฟื้นฟูผู้ป่วยพาร์กินสัน และการป้องกัน แผลกดทับในผู้ป่วยติดเตียง การดูแลเช่นนี้ช่วยให้ผู้สูงวัยฟื้นตัวได้เร็ว ปลอดภัย ลดภาระครอบครัว และลดความเครียดของผู้ดูแล

การดูแลผู้สูงอายุด้วยเวชศาสตร์ฟื้นฟู ถือเป็นหัวใจในการสร้างคุณภาพชีวิตที่ดี เพราะช่วยให้ผู้สูงวัยกลับมาทำกิจวัตรได้มากขึ้น ลดอุบัติเหตุและภาวะแทรกซ้อน ครอบครัวจึงมั่นใจได้ว่าผู้สูงอายุจะได้รับการดูแลอย่างปลอดภัยและครบถ้วนในทุกมิติ