วิธีเลือกแพมเพิ้สผู้ใหญ่ เลือกแบบไหนดีสำหรับผู้ป่วยติดเตียง?

วิธีเลือกผ้าอ้อมผู้สูงอายุ 2568: รู้จักประเภทและเคล็ดลับเลือกขนาดให้เหมาะ

ผ้าอ้อมผู้สูงอายุ (หรือที่หลายคนเรียกกันว่า แพมเพิสผู้ใหญ่) เป็นตัวช่วยสำคัญสำหรับผู้สูงวัยที่มีปัญหาเรื่องการกลั้นปัสสาวะหรืออุจจาระไม่อยู่ ช่วยให้ผู้ใช้ใช้ชีวิตประจำวันได้อย่างมั่นใจ สะดวกสบายมากขึ้น และช่วยลดภาระให้ผู้ดูแล อย่างไรก็ตาม การจะเลือกผ้าอ้อมผู้ใหญ่ให้เหมาะสมนั้นจำเป็นต้องรู้จักประเภทของผ้าอ้อมที่มีอยู่ในตลาด รวมถึงเลือกขนาดและรุ่นที่ตอบโจทย์ความต้องการของผู้ใช้แต่ละคน บทความนี้จะพาไปรู้จัก ประเภทของผ้าอ้อมผู้ใหญ่ แต่ละแบบพร้อมคำแนะนำในการเลือกซื้ออย่างเหมาะสม เพื่อสุขอนามัยและความสบายตัวของผู้สูงวัย

ประเภทของผ้าอ้อมผู้สูงอายุ (ผ้าอ้อมผู้ใหญ่) มีกี่แบบ?

ปัจจุบันผ้าอ้อมผู้ใหญ่ที่นิยมใช้มีหลัก ๆ 2 แบบ (ชนิดใช้แล้วทิ้ง) คือ ผ้าอ้อมผู้ใหญ่แบบกางเกง และ ผ้าอ้อมผู้ใหญ่แบบเทปกาว นอกจากนี้ยังมีผ้าอ้อมผู้ใหญ่ชนิดซักได้ที่ทำจากผ้า แต่แบบนั้นไม่ค่อยนิยมเท่าไหร่นัก เรามาดูรายละเอียดของแต่ละประเภทกัน:

1. ผ้าอ้อมผู้ใหญ่แบบกางเกง

ผ้าอ้อมชนิดนี้มีลักษณะคล้ายกางเกงชั้นใน มีขอบเอวยางยืด สวมใส่ง่าย เหมาะกับผู้สูงอายุที่ยังพอลุกยืนหรือเดินได้เอง (อาจมีผู้ช่วยพยุงเล็กน้อย) เพราะวิธีการใส่จะต้องให้ผู้สวมสามารถสอดขาและดึงขึ้นเหมือนใส่กางเกงปกติ ผ้าอ้อมแบบกางเกงมีความกระชับ สะดวกสำหรับใช้นอกบ้านหรือเวลาผู้สูงอายุต้องเดินทาง เนื้อผ้ามักนุ่มและระบายอากาศได้ดี ผู้สูงวัยจะรู้สึกไม่ต่างจากใส่กางเกงทั่วไป ทำให้เพิ่มความมั่นใจในกิจวัตรประจำวัน อย่างไรก็ตาม ผ้าอ้อมแบบกางเกงมักจะรองรับของเหลวได้น้อยกว่าประเภทเทป โดยปกติจะซึมซับปัสสาวะได้ประมาณ 1-2 ครั้งต่อชิ้นแล้วควรเปลี่ยนใหม่ เพื่อป้องกันการอับชื้นและรั่วซึม แต่บางรุ่นที่เป็นแบบหนาพิเศษก็อาจซึมซับได้ถึง 3-5 ครั้ง หากผู้สูงอายุมีปัญหาปัสสาวะเล็ดเพียงเล็กน้อยหรือยังช่วยเหลือตัวเองได้ดี ผ้าอ้อมแบบกางเกงถือว่าเป็นตัวเลือกที่ตอบโจทย์ที่สุด

2. ผ้าอ้อมผู้ใหญ่แบบเทปกาว

ผ้าอ้อมชนิดนี้มี แถบกาวติดที่เอวสองข้าง ใช้งานโดยให้ผู้ดูแลวางผ้าอ้อมรองใต้ตัวผู้สูงอายุขณะเอนนอนหรือพลิกตะแคง แล้วติดแถบกาวให้กระชับ วิธีใช้นี้จึงเหมาะกับผู้ที่ช่วยเหลือตัวเองได้น้อย เช่น ผู้ป่วยติดเตียงหรือผู้ที่นั่ง Wheelchair ไม่ต้องลุกยืนก็เปลี่ยนได้สะดวก รุ่นเทปมัก ซึมซับได้มากกว่าแบบกางเกง (3–5 ครั้งต่อชิ้น) มีขอบขาป้องกันรั่ว แผ่นหลังสูง และหลายรุ่นมี แถบแสดงความเปียกชื้น (Wetness Indicator) ช่วยเตือนผู้ดูแลให้เปลี่ยนผ้าอ้อมตรงเวลา ลดความอับชื้นและป้องกันผื่นผ้าอ้อม

3. ผ้าอ้อมผู้ใหญ่แบบซักได้ (ชนิดผ้า)

ผลิตจากผ้าซักใช้ซ้ำได้ ประหยัดและลดขยะ แต่ ซึมซับและควบคุมกลิ่นน้อยกว่า แบบใช้แล้วทิ้ง จึงไม่นิยมเท่า เหมาะกับบางกรณีที่ผู้สูงอายุไม่ได้ปัสสาวะมากนักเท่านั้น

สรุปการเปรียบเทียบ

การเลือกประเภทผ้าอ้อมควรพิจารณาจากสภาพร่างกายและการใช้ชีวิตของผู้สูงอายุเป็นหลัก ผู้สูงวัยที่ยังเดินเหินได้ควรใช้ผ้าอ้อมแบบกางเกงเพื่อความคล่องตัว ส่วนผู้สูงวัยที่นอนติดเตียงหรือเคลื่อนไหวลำบากควรใช้ผ้าอ้อมแบบเทปกาว ที่ผู้ดูแลเปลี่ยนให้ได้ง่ายกว่า ทั้งสองแบบสามารถใช้ร่วมกับแผ่นเสริมซึมซับ (แผ่นรองซับเพิ่มเติม) เพื่อเพิ่มความสามารถในการดูดซับกรณีที่ต้องการความมั่นใจเป็นพิเศษ เช่น เมื่อต้องเดินทางไกล ออกนอกบ้านนาน ๆ หรือช่วงกลางคืนที่ไม่สะดวกลุกมาเปลี่ยนผ้าอ้อมบ่อย ๆ การเสริมแผ่นซึมซับจะช่วยรองรับปัสสาวะได้มากขึ้น ลดความถี่ในการเปลี่ยนผ้าอ้อม และป้องกันการรั่วซึมจนเปียกที่นอน

วิธีเลือกซื้อผ้าอ้อมผู้ใหญ่ให้เหมาะสม: ขนาดและคุณสมบัติ

เมื่อตัดสินใจเลือกประเภทของผ้าอ้อมให้ตรงกับลักษณะการใช้งานของผู้สูงวัยแล้ว ขั้นตอนต่อไปคือการเลือก รุ่นและขนาดของผ้าอ้อมผู้ใหญ่ ที่เหมาะสมที่สุด เพื่อให้ผู้ใช้งานรู้สึกสบายตัวและปลอดภัยจากการรั่วซึม การเลือกซื้อผ้าอ้อมผู้ใหญ่ควรคำนึงถึงปัจจัยสำคัญดังต่อไปนี้:

1. เลือกขนาดผ้าอ้อมให้พอดีกับตัวผู้ใส่

การเลือก ขนาด (Size) ของผ้าอ้อมเป็นเรื่องสำคัญมาก ผ้าอ้อมผู้ใหญ่แต่ละยี่ห้อจะมีการระบุไซส์เช่น S, M, L, XL โดยอ้างอิงจาก รอบเอวหรือสะโพกเป็นหลัก (เช่น ไซส์ M สำหรับรอบเอวประมาณ 26-36 นิ้ว, ไซส์ L สำหรับเอว 32-42 นิ้ว เป็นต้น แต่ละแบรนด์อาจต่างกันเล็กน้อย ควรตรวจสอบบนฉลากสินค้า) 

เคล็ดลับ: ให้วัดรอบเอวของผู้ใช้งานจริงและเลือกไซส์ตามช่วงที่ระบุ หากขนาดตัวที่วัดได้อยู่กึ่งกลางระหว่างสองไซส์ แนะนำให้เลือกไซส์ที่ใหญ่กว่าเล็กน้อยเพื่อไม่ให้อึดอัดเกินไป แต่ทั้งนี้ผ้าอ้อมไม่ควรหลวมโคร่งจนเกิดช่องว่างมากเกินไป เพราะจะทำให้ปัสสาวะรั่วซึมออกด้านข้างได้ ดังนั้นต้องเลือกให้พอดีทั้งรอบเอวและกระชับช่วงขาด้วย

(รูปภาพที่ 2: การวัดรอบเอวผู้สูงอายุเพื่อเลือกขนาดผ้าอ้อม – ผู้ดูแลใช้สายวัดวัดเอวผู้สูงวัย; Alt: วัดขนาดรอบเอวผู้สูงอายุเพื่อเลือกไซส์ผ้าอ้อมผู้ใหญ่)

2. พิจารณาความสามารถในการซึมซับและชนิดการใช้งาน

ผ้าอ้อมผู้ใหญ่แต่ละรุ่นจะมีระดับการซึมซับของเหลวที่ต่างกัน ควรเลือกให้เหมาะกับลักษณะการขับถ่ายของผู้ใช้ หากผู้สูงอายุปัสสาวะบ่อยหรือใส่ตอนกลางคืน ควรเลือกผ้าอ้อมรุ่นที่ซึมซับได้สูง (เช่น รุ่นสำหรับกลางคืนหรือ Super Absorbent) เพื่อที่จะรองรับปัสสาวะได้ตลอดคืนโดยไม่ต้องตื่นมาเปลี่ยนบ่อย ๆ ส่วนตอนกลางวันหรือผู้ที่ปัสสาวะไม่มาก อาจเลือกใช้รุ่นมาตรฐานหรือแบบบางพิเศษเพื่อความคล่องตัวก็ได้

นอกจากนี้ การใช้แผ่นเสริมซึมซับ ก็คืออีกทางเลือกหนึ่งเมื่อจำเป็นต้องเพิ่มความจุในการซับปัสสาวะ โดยสามารถวางแผ่นเสริมไว้ด้านในผ้าอ้อมเพื่อช่วยดูดซับเพิ่มเติม กรณีนี้เหมาะกับผู้ที่ดื่มน้ำมากหรือช่วงที่ไม่สะดวกเปลี่ยนผ้าอ้อมนานหลายชั่วโมง

3. เลือกผ้าอ้อมที่อ่อนโยนต่อผิวและระบายอากาศได้ดี

ผิวของผู้สูงวัยมักบอบบาง และเกิดการระคายเคืองได้ง่าย หากใส่ผ้าอ้อมที่อับชื้นหรือเสียดสีกับผิวนาน ๆ ดังนั้นควรเลือกยี่ห้อและรุ่นที่ผลิตจากวัสดุคุณภาพดี เนื้อผ้านุ่ม ไม่บาดผิว ระบายอากาศได้ดี เพื่อป้องกันความอับชื้นสะสม ลดการเกิดผดผื่นหรือแผลกดทับจากการใส่ผ้าอ้อมเป็นเวลานาน ผ้าอ้อมผู้ใหญ่รุ่นใหม่ ๆ ในปี 2025 หลายยี่ห้อมีเทคโนโลยีช่วยลดการสะสมของแบคทีเรียและกลิ่นไม่พึงประสงค์ รวมถึงชั้นเจลซึมซับที่ล็อกของเหลวให้กลายเป็นเจล ลดการเกิดความเปียกชื้นสัมผัสผิว ผู้ดูแลควรสังเกตว่าผู้สูงอายุมีอาการแพ้หรือคันจากผ้าอ้อมยี่ห้อที่ใช้อยู่หรือไม่ ถ้ามีก็ควรเปลี่ยนไปใช้รุ่นที่อ่อนโยนขึ้นทันที

4. ฟังก์ชันเสริมที่เป็นประโยชน์

นอกจากพื้นฐานเรื่องขนาดและการซึมซับแล้ว ผ้าอ้อมผู้ใหญ่บางรุ่นยังมีฟังก์ชันเสริมที่ช่วยให้การดูแลง่ายขึ้น เช่น แถบวัดความชื้น (Wetness Indicator) ที่จะเปลี่ยนสีเมื่อผ้าอ้อมเปียกมาก ช่วยเตือนว่าควรเปลี่ยนได้แล้ว รวมถึง ขอบขาป้องกันการรั่วสองชั้น ซึ่งช่วยกันไม่ให้ปัสสาวะไหลออกด้านข้าง โดยเฉพาะเวลาเปลี่ยนท่าทางผู้สูงอายุ ฟังก์ชันเหล่านี้อาจเพิ่มความสะดวกและความมั่นใจให้ทั้งผู้ใช้และผู้ดูแล หากมีให้เลือกก็ควรพิจารณาเลือกใช้ตามความเหมาะสม

5. เลือกแบรนด์ที่เชื่อถือได้และลองใช้งานจริง

ในตลาดมีหลายยี่ห้อ ควรเลือกแบรนด์ที่ได้มาตรฐาน ซึมซับดี ไม่รั่วซึม เนื้อนุ่ม ไม่ระคายผิว ทั้งนี้ไม่มีรุ่นไหนที่ดีที่สุดสำหรับทุกคน ผู้ดูแลควรซื้อขนาดเล็กหรือหลายยี่ห้อมาให้ผู้สูงอายุ ทดลองใส่เปรียบเทียบ เพื่อดูว่าแบบไหนสบายตัวและเหมาะกับกิจวัตร เช่น บางรุ่นซึมซับดีแต่เทอะทะ ขณะที่บางรุ่นบางเบาใส่สบายกว่า สุดท้ายควรเลือกยี่ห้อที่ผู้สูงอายุพอใจและไม่ก่อปัญหาผิวหนัง

เคล็ดลับเพิ่มเติมเพื่อการใช้ผ้าอ้อมผู้สูงอายุอย่างปลอดภัยและมีสุขอนามัย

• หมั่นเปลี่ยนผ้าอ้อมเมื่อเปียกสกปรก

ไม่ควรปล่อยให้ผู้สูงวัยใส่ผ้าอ้อมชื้นแฉะเป็นเวลานาน เพราะจะเสี่ยงต่อการเกิดแผลกดทับ เชื้อรา และผื่นผิวหนัง ควรเปลี่ยนผ้าอ้อมทันทีหลังมีการขับถ่ายหรืออย่างน้อยทุก 3-4 ชั่วโมงครั้ง หากเป็นตอนกลางคืนและผู้สูงอายุไม่สะดวกตื่นขึ้นมาเปลี่ยน อาจเลือกผ้าอ้อมซึมซับสูงใส่ก่อนนอนและรีบเปลี่ยนทันทีในตอนเช้า

• ทำความสะอาดผิวและทาครีมบำรุง

ทุกครั้งที่เปลี่ยนผ้าอ้อม ควรทำความสะอาดผิวบริเวณที่สัมผัสปัสสาวะ/อุจจาระอย่างอ่อนโยน และซับให้แห้งสนิท จากนั้นทา ครีมบำรุงผิวหรือวาสลีน บาง ๆ เพื่อเคลือบป้องกันความเปียกชื้นและลดการเสียดสี สิ่งนี้จะช่วยป้องกันการเกิดผื่นผ้าอ้อมและแผลถลอกที่ผิวหนังของผู้สูงวัย

• จัดสภาพแวดล้อมให้เหมาะสม

สำหรับผู้สูงอายุที่ยังเดินได้และใส่ผ้าอ้อมแบบกางเกง ควรมีราวจับในห้องน้ำ และไฟส่องทางเดินที่เพียงพอ เพื่อให้ท่านสามารถลุกไปเข้าห้องน้ำหรือเปลี่ยนผ้าอ้อมเองได้อย่างปลอดภัย ลดความเสี่ยงการหกล้ม นอกจากนี้ควรเตรียมถังขยะที่มีฝาปิดสำหรับทิ้งผ้าอ้อมใช้แล้วแยกต่างหาก และทำความสะอาดอยู่เสมอเพื่อลดกลิ่นไม่พึงประสงค์

• ซื้อผ้าอ้อมครั้งละมาก ๆ เพื่อประหยัด

ราคาผ้าอ้อมผู้ใหญ่เฉลี่ยอยู่ที่ประมาณ 8-15 บาทต่อชิ้น (ขึ้นกับยี่ห้อและรุ่น) หากจำเป็นต้องใช้เป็นประจำทุกวัน การสั่งซื้อแบบยกลังหรือแพ็กใหญ่หรือเป็นรังจะช่วยประหยัดค่าใช้จ่ายได้มากกว่า และควรเก็บผ้าอ้อมในที่แห้ง อุณหภูมิปกติเพื่อรักษาคุณภาพของแผ่นซึมซับภายใน

การเลือกผ้าอ้อมผู้สูงอายุให้เหมาะสม ต้องคำนึงถึงทั้งประเภทผ้าอ้อมที่ตรงกับสภาพร่างกายของผู้ใช้ ขนาดที่พอดีตัว และคุณสมบัติด้านการซึมซับและความอ่อนโยนต่อผิว ผ้าอ้อมที่ดีจะช่วยให้ผู้สูงวัยใช้ชีวิตได้อย่างมีความสุขมากขึ้น ลดความกังวลเรื่องการขับถ่ายเลอะเทอะและป้องกันอุบัติเหตุหกล้มจากการรีบเข้าห้องน้ำ ที่สำคัญอย่าลืมถามความรู้สึกของผู้สูงอายุผู้ใช้จริงว่าชอบหรือพอใจกับผ้าอ้อมแบบไหนมากที่สุด เพื่อให้ท่านได้สวมใส่อย่างสบายใจทั้งกายและใจ ครอบครัวก็อุ่นใจไปด้วยเช่นกัน

[ติดต่อสอบถาม]