โรคที่พบได้มากในผู้สูงอายุ ภัยเงียบที่อาจมาโดยไม่ทันตั้งตัว มีอะไรบ้าง

เมื่อเข้าสู่ช่วงอายุที่เพิ่มมากขึ้น ก็จะมีเรื่องสุขภาพที่เริ่มถดถอยลง เป็นสาเหตุทำให้โรคอันตรายอาจขึ้นเกิดได้โดยไม่รู้ตัว ความอันตรายของโรคผู้สูงอายุ คือ บางโรคเมื่อเกิดขึ้นแล้ว อาจจะมีภาวะแทรกซ้อนอื่นๆ หรือโรคอื่นๆ พ่วงตามมาด้วย ความเสื่อมลงของสุขภาพเป็นเรื่องที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ เช่น ปัญหาทางสายตา, ปัญหาของกระดูก, ปัญหาทางสมอง รวมถึงระบบภายในอื่นๆ และบทความนี้จะช่วยทำให้คุณรู้ทันโรคอันตรายและสามารถเฝ้าระวังดูแลคนสำคัญในครอบครัวและญาติผู้ใหญ่ก่อนที่มันจะสายเกินไปได้ 

โรคที่พบได้มากในผู้สูงอายุ

1. โรคเบาหวาน 

โรคยอดฮิตติดอันดับต้นๆ ของผู้สูงอายุ ส่วนใหญ่โรคนี้จะเริ่มเกิดขึ้นกับผู้ที่มีอายุมากกว่า 40 ปีขึ้นไป ซึ่งผู้สูงอายุจะต้องคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้น้อยกว่า 100 mg/dL 

ปัจจัยสำคัญที่ทำให้เกิดโรค : เป็นพันธุกรรม, พฤติกรรมกันทาน การทานอาหารที่มีประโยชน์น้อย, ผู้ที่มีน้ำหนักเกินเกณฑ์ หรือหากมีความเครียดมากเกินไปก็สามารถเกิดขึ้นได้ด้วย

2. โรคความดันโลหิตสูง

โรคนี้ถือว่าเป็นโรคแห่งภัยเงียบจริงๆ เพราะผู้ที่เป็นโรคความดันโลหิตสูงส่วนใหญ่มักจะไม่มีอาการแสดง หรืออาจจะแค่ปวดหัว มึนงง หน้ามืด หรือปวดท้ายทอย เหนื่อยง่าย ซึ่งถ้าเป็นโรคนี้แล้วไม่รีบรักษา ก็จะเกิดผลเสียต่ออวัยวะอื่นๆ ทำให้เกิดโรคแทรกซ้อนอื่นๆ ตามมาได้ 

ปัจจัยสำคัญที่ทำให้เกิดโรค : อายุที่มากขึ้น, ส่งผ่านทางกรรมพันธุกรรม, พฤติกรรมประจำวัน (เช่น การดื่มแอลกอฮอล์, การสูบบุหรี่, การทานอาหารที่มีโซเดียมสูง), ผู้ที่มีน้ำหนักเกินเกณฑ์, ความเครียด, เป็นโรคเรื้อรังบางชนิดอยู่แล้ว (เช่น โรคไต, โรคหัวใจ, โรคเบาหวาน และภาวะหัวใจหยุดเต้นขณะนอนหลับ) 

3. โรคไต

โรคไตกับผู้สูงอายุไม่ใช่เรื่องไกลตัว ผู้สูงอายุ (65 ปีขึ้นไป) ในประเทศไทยถูกพบว่า มีผู้สูงอายุจำนวนมากที่เข้ารับการรักษาฟอกไต ให้ยา หรือ เปลี่ยนถ่ายไต ด้วยความที่มีอายุมากขึ้น การฟื้นฟูของร่างกายจึงช้าลง ดังนั้นต้องเฝ้าระวังเรื่องนี้ไว้ให้ดี 

ปัจจัยสำคัญที่ทำให้เกิดโรค : พฤติกรรมการกินอาหารที่มีรสเค็ม การรับประทานอาหารที่มีรสเค็มมากเกินไป หรือการทานโซเดียมเกินกว่าที่ร่างกายต้องการ 

4. โรคหัวใจ

โรคหัวใจ อันตรายที่มาพร้อมกับอายุที่เพิ่มมากขึ้น เป็น 1 ในสาเหตุที่ทำให้คนเสียชีวิตเยอะมากทั่วโลก สามารถสังเกตอาการเมื่อเกิดโรคนี้ได้ เช่น เริ่มเหนื่อยง่าย มีอาการหอบเหนื่อย นอนราบไม่ได้ แน่นหน้าอก ใจสั่น เป็นลม หน้ามืด อ่อนเพลีย เวียนหัว และเบื่ออาหาร ซึ่งโรคหัวใจที่มักพบบ่อยในผู้สูงอายุ คือ 

4.1 โรคหลอดเลือดหัวใจตีบหรืออุดตัน 

4.2 โรคลิ้นหัวใจเอออร์ติกตีบ 

4.3 โรคหัวใจสั่นพริ้ว 

4.4 ภาวะหัวใจเต้นช้า 

4.5 หัวใจล้มเหลว

ปัจจัยสำคัญที่ทำให้เกิดโรค : ระดับไขมันในเลือดสูง, ความดันโลหิตสูง, หลอดเลือดเสื่อมสภาพ, มีโรคประจำตัวที่ทำให้เสี่ยงเป็นโรคหัวใจ เช่น เบาหวาน, มีภาวะความเครียดหรือซึมเศร้า, ส่งผ่านทางพันธุกรรม

5. โรคที่เกี่ยวกับทางสมอง

โรคเกี่ยวกับทางสมองกับผู้สูงอายุ เรียกได้ว่า เป็นความเสื่อมสภาพของร่างกายไปตามธรรมชาติเลยก็ว่าได้ ซึ่งบางคนเริ่มต้นอาจจะมีอาการหลงลืมเรื่องเล็กๆ น้อยๆ จนไปถึงลืมคนรอบข้างและตัวเองแบบนี้ถึงขั้นอันตรายได้เลย หากผู้สูงอายุเริ่มมีการฝ่อตัวของเซลล์ที่เสื่อมแล้ว ก็จะส่งผลให้เกิดภาวะแทรกซ้อนอื่นๆ ตามมา คือ 

5.1 หลอดเลือดสมอง 

5.2 พาร์กินสัน 

5.3 โพรงสมองคั่งน้ำ 

5.4 อัลไซเมอร์ 

5.5 ขนาดฮอร์โมนไทรอยด์หรือวิตามินบี12 

5.6 เนื้องอกในสมอง 

5.7 เอดส์ 

5.8 ซิฟิลิส

ปัจจัยสำคัญที่ทำให้เกิดโรค : พฤติกรรมประจำวัน (เช่น การดื่มแอลกอฮอล์, การสูบบุหรี่), ความเครียด, ไม่ออกกำลังกาย, ขาดการใช้ความคิด วิเคราะห์ เรียนรู้ รวมถึงการเข้าสังคม และการเกิดอุบัติเหตุที่ได้รับความกระทบกระเทือนถึงสมอง

6. โรคที่เกี่ยวกับตา

หากพูดถึงโรคที่เสื่อมสภาพไปตามอายุ จะขาดโลกนี้ไปไม่ได้เลย การมองเห็นไม่ชัด ภาวะสายตาเลือนรางอาจจะทำให้เป็นหนักขึ้นจนไปถึงตาบอดได้  ซึ่งผู้สูงอายุจะต้องระวัง 5 โรคเกี่ยวกับตา ดังนี้ 

6.1 ต้อกระจก 

6.2 ต้อหิน 

6.3 จอประสาทตาเสื่อม 

6.4 ภาวะเบาหวานขึ้นตา 

6.5 สายตายาว 

ปัจจัยสำคัญที่ทำให้เกิดโรค : อายุที่มากขึ้น, ตาเผชิญกับแสงแดดมากเกินไป, ขาดวิตามินเอ, กลุ่มที่มีโรคประจำตัว โดยเฉพาะ เบาหวาน และกลุ่มผู้ที่สูบบุหรี่

7. โรคที่เกี่ยวกับทางเดินอาหาร

เมื่อพูดถึงโรคที่เกี่ยวกับทางเดินอาหารกับผู้สูงอายุ นับว่าเป็นเรื่องที่ควรมให้ความสำคัญมากๆ เพราะเมื่อมีอายุมากขึ้น ประสิทธิภาพของระบบร่างกายก็เสื่อมสภาพลง โดยระบบที่สัมพันธ์กับทางเดินอาหารมี ดังนี้ 

7.1 ช่องปากและฟัน เยื่อบุช่องปาก 

7.2 หลอดอาหาร 

7.3 กระเพาะอาหาร 

7.4 ตับ 

7.5 ลำไส้ 

และเมื่อทางเดินอาหารผู้สูงอายุมีปัญหา ระบบอื่นๆ ก็จะมีปัญหาตามมา ดังนี้ 

1.กลืนลำบาก

2.ท้องผูก 

3.เลือดออกจากทางเดินอาหารส่วนต้น 

4.กระเพาะอาหาร 

5.หลอดอาหาร

ปัจจัยสำคัญที่ทำให้เกิดโรค : อายุที่มากขึ้น, ทานอาหารไม่ตรงเวลา, ทานอาหารไม่ครบมื้อ/วัน (วันละ 3 มื้อ), มีปัญหาที่ระบบสัมพันธ์กับทางเดินอาหาร, ความเครียด

8. โรคที่เกี่ยวกับข้อต่อและกระดูก

ด้วยอายุที่เพิ่มมากขึ้น ปัญหาเกี่ยวกับสุขภาพร่างกายเริ่มตามมา หนึ่งในนั้นคือเรื่องโรคข้อต่อและกระดูก มีผลต่อการใช้ชีวิตในประจำวันอย่างมาก ซึ่งโรคที่เกี่ยวกับข้อต่อและกระดูกที่พบได้มากในผู้สูงอายุ นั่นก็คือ

8.1 ข้อเข่าเสื่อม

8.2 กระดูกพรุน

8.3 กระดูกสันหลังส่วนคอเสื่อม

8.4 กระดูกสันหลังส่วนเอวเสื่อม

8.5 กล้ามเนื้ออ่อนแรง

8.6 การเสื่อมของผิวข้อต่อ

8.7 ความทนทานและความสามารถในการเดินลดลง

ปัจจัยสำคัญที่ทำให้เกิดโรค : กระดูและกล้ามเนื้อเสื่อมสภาพลงตามอายุที่มากขึ้น, มีน้ำหนักที่มากเกินเกณฑ์, ได้รับแคลเซียมและวิตามินดีน้อย, ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์เป็นประจำ, ออกกำลังกายไม่เพียงพอ

9. โรคที่เกี่ยวกับระบบทางเดินปัสสาวะ 

เป็นปัญหาที่พบได้บ่อยกับผู้สูงอายุหลายๆ คน และโรคนี้มักเป็นปัญหากวนใจ เช่น เมื่อไอหรือจามก็จะมีปัสสาวะเล็ดออกมา, นอนหลับพักผ่อนไม่เพียงพอ เพราะต้องตื่นมาเข้าห้องน้ำกลางดึกบ่อยๆ และยังสามารถทำให้เกิดโรคอื่นๆ  ตามมาได้ง่ายด้วยเป็นผลกระทบเมื่อได้เป็นโรคนี้ 

ปัจจัยสำคัญที่ทำให้เกิดโรค : อายุที่มากขึ้น, กระเพาะปัสสาวะมีความจุลดลง, ผู้สูงอายุชายอาจเกิดจากภาวะต่อมลูกหมากโต, การอักเสบติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ,โรคประจำตัวที่ส่งผลทำให้ต้องกลั้นปัสสาวะ เช่น โรคเบาหวาน เบาจืด โรคความดันโลหิตสูง โรคทางสมอง ผู้สูงอายุที่มีปัญหาโรคข้อเสื่อม, ความเครียด, มีข้อจำกัดในการเดิน

สิ่งสำคัญสำหรับผู้สูงอายุ คือ ต้องระมัดระวังเรื่องพฤติกรรมการใช้ชีวิต และพฤติกรรมการทาน ซึ่งเรื่องนี้ลูกหลานหรือคนในบ้านต้องช่วยดูแลด้วย  หากเราสามารถตั้งรับกับโรคอันตรายเหล่านี้ได้ทัน คอยเฝ้าสังเกตอาการตั้งแต่เนิ่นๆ และเข้าสู่กระบวนการรักษาอย่างทันเวลา ก็สามารถลดความรุนแรงของโรคลงได้ Myluck Nursing Home ศูนย์ดูแลผู้สูงอายุและผู้ป่วยติดเตียง สามารถช่วยดูแลคนที่คุณรักได้ตลอด 24 ชั่วโมงอย่างใกล้ชิด เรามีบุคลากรและแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้านคอยดูแลและให้คำปรึกษาอยู่เสมอ หากท่านใดอยากปรึกษาเรื่องการดูแลผู้สูงอายุ หรือผู้ป่วยติดเตียง สามารถสอบถามได้ที่ @mylucknursinghome