ไตเสื่อม!! ไตวาย!! เรื่องใกล้ตัวของผู้สูงอายุ

ไตเสื่อมและไตวาย ใช่โรคเดียวกันไหม?

คำตอบคือ … ไตเสื่อมและไตวาย ไม่ใช่โรคเดียวกัน แต่เป็นภาวะอาการที่เกี่ยวข้องกัน 

• ไตเสื่อม หมายถึง การที่ การทำงานของไตลดลงเรื่อยๆ อาจจะเกิดจากสาเหตุต่างๆ เช่น ความดันโลหิตสูง, เบาหวาน หรือการติดเชื้อเรื้อรัง (ไตเสื่อมมักจะเป็นภาวะที่นำไปสู่ไตวายได้ในระยะยาว)
• ไตวาย หมายถึง การที่ภาวะไต ไม่สามารถทำงานได้อย่างเต็มที่ หรือไม่ทำงานเลย ซึ่งสามารถเกิดขึ้นได้อย่างฉับพลัน (ไตวายเฉียบพลัน) หรือค่อย ๆ เสื่อมจนกลายเป็นไตวายเรื้อรัง

เมื่ออายุมากขึ้น ร่างกายของเราจะเริ่มมีการเสื่อมสภาพตามธรรมชาติ และหนึ่งในอวัยวะที่ได้รับผลกระทบมากที่สุดคือ "ไต" ซึ่งมีหน้าที่สำคัญในการกรองของเสียและขับออกจากร่างกาย หากไตไม่สามารถทำงานได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ ก็อาจนำไปสู่ภาวะ "ไตเสื่อม" หรือ "ไตวาย" ซึ่งเป็นปัญหาสุขภาพที่พบได้บ่อยในผู้สูงอายุ

โรคไตเสื่อม ไตวาย อันตรายต่อผู้สูงอายุยังไง?

1. ลดประสิทธิภาพในการกรองของเสีย
2. เพิ่มความเสี่ยงต่อโรคหัวใจและหลอดเลือด
3. อาการผิดปกติจากการบำบัด เช่น ฟอกเลือดหรือการปลูกถ่ายไต
4. เสี่ยงต่อการติดเชื้อ 
5. ภาวะแทรกซ้อนอื่นๆ เช่น ภาวะกระดูกเปราะบาง, ภาวะซีดจากการผลิตเม็ดเลือดแดงลดลง เป็นต้น

อาการแบบนี้ คุณอาจกำลังเผชิญกับโรคไตเสื่อม,ไตวาย!!

อาการบวม

บวมที่ขา, เท้า, ข้อเท้า หรือใบหน้า โดยเฉพาะตอนเช้าหลังตื่นนอน ซึ่งอาจเกิดจากการที่ไตไม่สามารถขับน้ำส่วนเกินออกจากร่างกายได้

การเปลี่ยนแปลงในปัสสาวะ 

ปัสสาวะมีลักษณะที่เปลี่ยนไป เช่น สีขุ่น, มีฟอง หรือมีเลือดปน นอจากนี้หากมีอาหารปัสสาวะน้อยลงหรือปัสสาวะบ่อยก็อาจจะเป็นโรคไตเสื่อม,ไตวาย ได้

เหนื่อยล้าและอ่อนเพลีย

เกิดจากการที่ไตไม่สามารถขจัดของเสียได้ ทำให้ของเสียสะสมในเลือด

เบื่ออาหาร

อาจรู้สึกคลื่นไส้และท้องอืด รวมถึงมีอาการคลื่นไส้หรืออาเจียน

ความดันโลหิตสูง 

การทำงานของไตลดลงอาจทำให้ความดันโลหิตสูงขึ้น

คันตามผิวหนัง

การสะสมของของเสียในร่างกายอาจทำให้เกิดอาการคันที่ผิวหนัง

หายใจลำบาก

เมื่อของเสียสะสมในร่างกายอาจทำให้เกิดปัญหาทางระบบหายใจ

ความผิดปกติของการนอนหลับ

อาจมีปัญหาในการนอนหลับเนื่องจากการบวมหรือการขัดขวางการหายใจ

อาการแบบนี้อันตราย!! ต้องรีบพบแพทย์ทันที…

• หากมีอาการบวมอย่างรุนแรง หรือปัสสาวะผิดปกติอย่างชัดเจน
• หากรู้สึกอ่อนเพลียมาก จนไม่สามารถทำกิจกรรมได้ตามปกติ
• หากมีอาการปวดหลังหรือเอวพร้อมกับไข้
• หากมีอาการคลื่นไส้หรืออาเจียนที่รุนแรงโดยไม่สามารถทานอาหารได้

ดูแลผู้สูงอายุอย่างไร? หากเป็นผู้ป่วยไตเสื่อม ไตวาย

1. ควบคุมโรคประจำตัวที่เป็นอยู่

• ความดันโลหิต ความดันโลหิตสูงเป็นสาเหตุหลักที่ทำให้โรคไตเสื่อมรุนแรงขึ้น ควรตรวจสอบความดันโลหิตอย่างสม่ำเสมอและใช้ยาลดความดันตามคำแนะนำของแพทย์
• ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด หากมีโรคเบาหวาน ควรควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้คงที่ เพื่อป้องกันไม่ให้ไตได้รับความเสียหายเพิ่มเติม
• ติดตามไขมันในเลือด การควบคุมระดับคอเลสเตอรอลและไขมันในเลือดช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด ซึ่งอาจทำให้ไตเสื่อมลงได้  

2. ควบคุมอาหารและโภชนาการ

• งดเค็มลดโซเดียม ควรลดการบริโภคเกลือหรือน้ำตาลในอาหาร เนื่องจากจะช่วยลดความดันโลหิตและป้องกันการบวมน้ำ
• จำกัดโปรตีน หากเป็นโรคไตเสื่อมในระยะเริ่มต้น การควบคุมปริมาณโปรตีนในการบริโภคสามารถช่วยลดการทำงานหนักของไตได้
• ควบคุมการบริโภคโปแตสเซียมและฟอสฟอรัส เช่น กล้วย, ถั่ว, ผักใบเขียว และพวกเนื้อสัตว์ หรืออื่นๆ
• การดื่มน้ำ ดื่มให้พอเหมาะ ตามคำแนะนำของเเพทย์ ระวังเรื่องอาการบวม เพระาอาจเกิดจากการบวมน้ำได้

3. ติดตามอาการและตรวจสุขภาพ 

• ตรวจเลือดและปัสสาวะ
• ติดตามสัญญาณการบวมน้ำ ควรติดตามอย่างใกล้ชิดเพื่อป้องกันภาวะที่รุนแรงขึ้น
• สังเกตอาการผิดปกติ เช่น ปัสสาวะลดลงหรือไม่มีปัสสาวะ อาเจียน เบื่ออาหาร หรือเหนื่อยล้ามากเกินไป

4. ดูแลเรื่องการทานยาและใช้ยาอย่างถูกต้อง

• หลีกเลี่ยงยาที่เป็นอันตรายต่อไต เช่น ยาแก้อักเสบ (NSAIDs) หรือยาบางประเภทที่อาจทำให้ไตเสื่อมลง ควรปรึกษาแพทย์ทุกครั้งก่อนใช้ยาใหม่
• ใช้ยาในปริมาณที่เหมาะสม ตามคำแนะนำของแพทย์
• การตรวจเลือดเพื่อตรวจหาผลข้างเคียงจากยา เช่น การตรวจค่าว่าระดับยาในเลือดเหมาะสมหรือไม่

5. จัดการกับภาวะแทรกซ้อน

• รักษาอากาบวม จัดการกับการจำกัดการบริโภคน้ำและเกลือ และติดตามระดับของเหลวในร่างกาย
• จัดการกับความดันโลหิตสูง การใช้ยาลดความดันและควบคุมการรับประทานอาหารช่วยลดความเสี่ยงของภาวะแทรกซ้อนที่เกี่ยวข้องกับความดันโลหิตสูง
• ป้งอกันการติดเชื้อ เพราะผู้ที่มีโรคไตเสื่อมมักมีความเสี่ยงในการติดเชื้อสูง 

6. การฟอกไต (ในกรณีที่จำเป็น)

หากโรคไตเสื่อมถึงระยะที่ไตไม่สามารถทำหน้าที่ได้ดี หรือหากเกิดไตวาย (AKI) อาจจำเป็นต้องใช้การฟอกไตเพื่อกรองของเสียออกจากร่างกายจนกว่าไตจะกลับมาทำงานได้ตามปกติ

7. ดูแลด้านจิตใจและให้กำลังใจผู้ป่วยเสมอ

• การให้กำลังใจ ผู้สูงอายุที่มีโรคไตเสื่อมอาจรู้สึกวิตกกังวลเกี่ยวกับสุขภาพของตนเอง การให้กำลังใจและความเข้าใจเป็นสิ่งสำคัญในการดูแลจิตใจ
• การให้ความร่วมมือในการรักษา การช่วยให้ผู้สูงอายุรับประทานยาและปฏิบัติตามคำแนะนำจากแพทย์อย่างเคร่งครัดจะช่วยในการควบคุมโรคไตได้ดีขึ้น

การดูแลผู้สูงอายุที่เป็นโรคไตเสื่อมและไตวายต้องมีความเอาใจใส่และติดตามอาการอย่างใกล้ชิด เพื่อให้ผู้ป่วยได้รับการรักษาที่เหมาะสมและมีคุณภาพชีวิตที่ดีที่สุดในสภาวะที่มีโรคไต Myluck Nursing Home ศูนย์ดูแลผู้สูงอายุและผู้ป่วยติดเตียง สามารถช่วยดูแลคนที่คุณรักได้ตลอด 24 ชั่วโมงอย่างใกล้ชิด พร้อมแพทย์และบุคลากรที่มีความรู้ในการดูแลผู้ป่วยด้วยความรักและความเข้าใจ ติดต่อสอบถาม @mylucknursinghom